మేఘన: హాయ్ రూప.. ఏంటీ.. మొన్నటిదాకా ఆఫీసులో ఉండే టెన్షన్లన్నీ చెబుతూ చాలా ఒత్తిడిగా ఫీలయ్యేదానివి. ఈ మధ్యేంటి ఇంత ఉల్లాసంగా ఉంటున్నావ్.. ఉద్యోగం మానేశావా? రూప: లేదు మేఘన.. అదే ఉద్యోగంలో కొనసాగుతున్నా.. మేఘన: మరి సడెన్‌గా నీలో ఈ మార్పేంటి?? రూప: ఓ అదా.. నేను ఈ మధ్య ధ్యానం చేయడం మొదలుపెట్టాను.. దాని ప్రభావమే.. మేఘన: ధ్యానం వల్ల ఇంత ఉల్లాసం.. ఉత్సాహం కలుగుతుందా?? నిజమే... రోజూ కనీసం ఇరవై నిమిషాల పాటు ధ్యానం చేయడం వల్ల మానసిక ఒత్తిళ్లన్నీ మాయమై ప్రశాంతంగా ఉండచ్చంటున్నారు మానసిక నిపుణులు. కేవలం ఇదొక్కటే కాదు.. ధ్యానం చేయడం వల్ల ఇంకా చాలా రకాల ప్రయోజనాలే ఉన్నాయి.. మరి అవేంటో తెలుసుకోవాలనుందా.. అయితే ఇది చదివేయండి..

మనం ఒక పని విజయవంతంగా చేయాలంటే ఏముండాలి? కృషి, దీక్ష, పట్టుదల.. ఆగండాగండి.. దీని గురించి మీకు చాలా తెలుసన్న విషయం అర్థమైపోయింది.. వీటన్నింటితో పాటు ఇంకేముండాలి? ఏంటా అని ఆలోచిస్తున్నారా? అదేనండీ.. ఆరోగ్యం! మనం చాలాసార్లు వింటూనే ఉంటాం కదా.. 'హెల్త్ ఈజ్ వెల్త్' అని! ఎన్నున్నా ఆరోగ్యం బాగుండకపోతే ఏం చేస్తాం చెప్పండి? ఆరోగ్యంగా ఉంటేనే శరీరం, మనసు చేసే పనిపై దృష్టి సారించగలుగుతాయి. అందుకే ఉద్యోగం లేదా వ్యాపారంలో సక్సెస్ సాధించాలన్నా సంపూర్ణ ఆరోగ్యం తప్పనిసరి! అయితే మన దినచర్య ప్రణాళికాబద్ధంగా, నియమబద్ధంగా ఉన్నప్పుడే ఇది సాధ్యమవుతుంది. మరిలాంటి హెల్దీ లైఫ్‌స్త్టెల్ కోసం ఏం చేయాలి? ‘ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం’ సందర్భంగా తెలుసుకుందాం రండి...

ప్రతి ఒక్కరికీ ఒక కల ఉంటుంది. దాన్నే ఉపాధిగా మలచుకుని డబ్బు సంపాదిస్తే.. అదే డ్రీమ్‌ జాబ్‌. కానీ చాలామందికి డ్రీమ్‌ ఒకటుంటే చేసే ఉద్యోగం మరొకటి ఉంటుంది. ఈక్రమంలో జీవితమంతా ఏదో ఉదాసీనతతో ఉంటుంటారు. అయితే నిజంగా ఇలా డ్రీమ్‌ జాబ్‌ దొరక్కపోతే బాధపడాలా ? డ్రీమ్‌ జాబ్‌ సంపాదించిన వారు చాలా సంతోషంగా ఉంటున్నారా ? అంటే... చాలావరకు కాదు అనే సమాధానం వస్తుంటుంది. ఎందుకంటే డ్రీమ్‌ జాబ్‌ సంపాదించిన అందరూ కూడా ఆ ఉద్యోగంలో టార్గెట్స్‌ చేరుకోలేక ఒత్తిడికే గురవుతుంటారు. ఇక డ్రీమ్‌ జాబ్‌ రాకపోయినా ప్రస్తుతం తాము చేస్తున్న ఉద్యోగంలో సంతృప్తి పొందుతున్న వారు ఎంతమందో ఉన్నారు. అందుకే మీ జీవితంలో డ్రీమ్‌ జాబ్‌ గురించి ఉండే కొన్ని అపోహలను తొలగించుకోండి అంటున్నారు మానసిక నిపుణులు. మరి ఆ సంగతేంటో చూద్దాం రండి...

వసుధ ప్రతి చిన్న విషయానికీ భయపడిపోతుంటుంది. ఇక కరోనా వచ్చినప్పట్నుంచి అది మరింత ఎక్కువైంది. ప్రతి క్షణం కరోనా గురించే ఆందోళన చెందుతూ రాత్రుళ్లు కంటి నిండా నిద్రే కరువవుతోందని చెబుతోంది.

‘అందంగా లేనా.. అసలేం బాలేనా..’ అంటూ అమ్మాయిలంతా సగటున రోజుకో గంట చొప్పున అద్దం ముందు గడుపుతారట! ఈ క్రమంలో అద్దంలో తమ అందచందాలను చూసుకునే వారు కొందరైతే.. ఇతరుల అందంతో పోల్చుకుంటూ తమ శరీరంలోని చిన్న చిన్న లోపాల్ని సైతం పెద్దవిగా చూసుకుంటూ ఒత్తిడికి గురవుతుంటారు మరికొందరు. ‘వారిలా నేనెందుకు లేను’ అని తమను తామే అసహ్యించుకుంటుంటారు. ఇదిగో ఇలాంటి మానసిక సమస్యనే ‘బాడీ డిస్‌మార్ఫిక్‌ డిజార్డర్ (BDD)’ గా పేర్కొంటున్నారు నిపుణులు. బాలీవుడ్‌ బ్యూటీ ఇలియానా కూడా తాను గతంలో ఈ సమస్యతో బాధపడ్డానంటూ పలు సందర్భాల్లో చెప్పుకొచ్చిన సంగతి తెలిసిందే!

ఉరుకు పరుగుల యాంత్రిక జీవనానికి తోడు... జీవన విధానంలో చోటు చేసుకునే పలు మార్పుల వల్ల ఈ రోజుల్లో చాలామంది ఎన్నో రకాల మానసిక సమస్యల్ని ఎదుర్కొంటున్నారు. వృత్తిగతంగా, వ్యక్తిగతంగా ఒత్తిడి, ఆందోళనలకు గురవుతూ తమలో తామే కుమిలిపోతున్నారు. వీటికి తోడు కరోనా లాంటి వ్యాధులు అందరి జీవితాలను ఆందోళనలోకి నెట్టేస్తున్నాయి. ఈ క్రమంలో పురుషుల కంటే మహిళలే ఎక్కువగా యాంగ్జైటీ, డిప్రెషన్‌ లాంటి మానసిక అనారోగ్యాల బారిన పడుతున్నారని పలు అధ్యయనాలు వెల్లడిస్తున్నాయి. ఈ సమస్యపై దృష్టి సారించకపోతే దీర్ఘకాలంలో ఇతర అనారోగ్యాలకు గురయ్యే ప్రమాదం ఉందని ఆరోగ్య నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.

నిద్రలేమి.. ప్రస్తుతం చాలామంది ఎదుర్కొంటున్న సమస్యల్లో ఇది అతి ముఖ్యమైంది. అయితే పురుషుల్లో కంటే మహిళల్లో ఈ సమస్య మరింత తీవ్రంగా ఉన్నట్లు కొన్ని అధ్యయనాల్లో వెల్లడైంది. ఒత్తిడి, అనవసరమైన ఆందోళనలు, అతిగా ఆలోచించడం, ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలు.. మొదలైనవన్నీ ఇందుకు కారణమవుతున్నాయనేది నిపుణుల అభిప్రాయం. మరి దీన్ని ఇలాగే వదిలేస్తే ఆరోగ్యం మరింతగా పాడయ్యే ప్రమాదం ఉంటుంది. కాబట్టి ఆరోగ్యంగా ఉండటానికి ప్రశాంతమైన నిద్ర చాలా అవసరం. అందుకోసం కొన్ని నియమాల్ని పాటించాలి. 'ప్రపంచ నిద్ర దినోత్సవం' సందర్భంగా ఆ నియమాలేంటో తెలుసుకుందాం రండి..

గతంలో జరిగిన భయంకరమైన సంఘటనలు పదే పదే గుర్తొస్తున్నాయా? మీపై మీకున్న నమ్మకం కోల్పోయి చచ్చిపోవాలన్న పిచ్చి ఆలోచనలు మీ మనసును తొలిచేస్తున్నాయా? వీటితో పాటు అలసట, నీరసం.. వంటివీ మిమ్మల్ని ఉక్కిరి బిక్కిరి చేస్తున్నాయా? అయినా కాస్త ఒత్తిడికి గురైనప్పుడు ఇలాంటి సమస్యలు సహజమేనంటూ వాటిని నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నారా? అదిగో అలాంటి అలక్ష్యమే తగదంటున్నారు నిపుణులు. ఎందుకంటే దీన్నే మానసికంగా తీవ్ర ఒత్తిడి ఎదుర్కొంటున్న స్థితి (మెంటల్‌ బ్రేక్‌డౌన్‌ లేదా నెర్వస్‌ బ్రేక్‌డౌన్‌)గా పేర్కొంటున్నారు. సరైన సమయంలో దీన్ని గుర్తించి చికిత్స తీసుకోకపోతే మానసికంగా మరింత దిగజారే ప్రమాదం ఉందంటున్నారు.

సుధ ప్రతి చిన్న విషయానికీ టెన్షన్‌ పడిపోతూ ఉంటుంది. వంట కాస్త ఆలస్యమైనా, ఇంటికెవరైనా బంధువులొచ్చినా, ఇంటి పని పూర్తి చేసే విషయంలో.. ఇలా చిన్న దానికే తెగ ఒత్తిడికి లోనవుతుంటుంది

ఇంటి నుంచి పని.. వినడానికి, చేయడానికి ఈ పని విధానం బాగానే ఉన్నప్పటికీ దీనివల్ల శారీరకంగా, మానసికంగా అదనపు భారం పడుతుందని చెప్పడంలో సందేహం లేదు. ఈ క్రమంలో పని గంటలు పెరిగిపోవడం వల్ల ఒత్తిడి-ఆందోళనలు చుట్టుముడుతున్నాయి. ఇక మహిళలకైతే వీటితో పాటు ఇంట్లో పనులు కూడా ఉండనే ఉన్నాయి. ఇవన్నీ కలిసి వారికి ఊపిరి సలపకుండా చేస్తున్నాయని, తద్వారా పురుషులతో పోల్చితే మహిళల ఉత్పాదకత సుమారు నాలుగు రెట్లు తక్కువగా నమోదైనట్లు తాజాగా ఓ నివేదికలో వెల్లడైంది. అంతేకాదు.. ఇలా తమ పనితనం తగ్గిపోతోందని గ్రహించిన మహిళలు తమ మానసిక సమస్యల్ని కూడా బయటికి చెప్పుకోలేకపోతున్నారట! మరి, ఇదిలాగే కొనసాగితే ఇటు మానసికంగా, అటు కెరీర్‌ పరంగా సమస్యలు తప్పవంటున్నారు నిపుణులు. అందుకే పనిలో నాణ్యతను పెంచుకోవడానికి కొన్ని నియమాలు పాటించాలంటున్నారు. ఇంతకీ అవేంటో మనమూ తెలుసుకుందాం రండి..

ఏ పని చేయాలనుకున్నా సరే ముందు తగిన నిర్ణయం తీసుకోవడం తప్పనిసరి. అయితే తీసుకునే నిర్ణయం సరైనదా? కాదా? అనేదానిబట్టే ప్రతిఫలం ఆధారపడి ఉంటుంది. సరైన విచక్షణతో మంచి నిర్ణయం తీసుకుంటే ఆశించిన ఫలితాన్ని పొందొచ్చు. ఇంతకీ వివిధ అంశాల్లో మంచి నిర్ణయం తీసుకోవడమెలాగో మీకు తెలుసా?

చర్మం ముడతలు పడడమనేది వృద్ధాప్య ఛాయల్లో ఒకటి. వయసు పెరిగే కొద్దీ ఇలాంటి లక్షణాలు కనిపించినా పెద్దగా పట్టించుకోం. కానీ కొంతమందికి చిన్న వయసులో ఉండగానే ముఖంపై ముడతలు, గీతలు కనిపిస్తుంటాయి. మరీ ముఖ్యంగా నుదుటి మీద కనిపించే గీతల కారణంగా చాలామంది వయసు పైబడిన వారిలా కనిపిస్తుంటారు. అయితే ఈ సమస్యను తగ్గించుకోవాలన్నా, రాకుండా ముందు నుంచే జాగ్రత్తపడాలన్నా కొన్ని చిట్కాలు పాటించాలంటున్నారు సౌందర్య నిపుణులు.

మనం తీసుకునే ఆహారంలో పోషకాలు తగ్గిపోతే రకరకాల ఆరోగ్య సంబంధ సమస్యలు తలెత్తుతాయి. అందులో నోటిపూత కూడా ఒకటి. శరీరంలో వేడి ఎక్కువవడం, అధిక ఒత్తిడికి గురవడం, డీహైడ్రేషన్.. ఇలా పలు కారణాల వల్ల నోటి లోపల చిగుళ్లపై, బుగ్గలకు లోపలి వైపు గాయం మాదిరిగా ఏర్పడతాయి. ఇవి చూడడానికి గుండ్రంగా, చుట్టూ ఎర్రగా ఉండి దాని మధ్యలో తెల్లగా లేదా బూడిద రంగులో ఉంటాయి. వీటివల్ల వచ్చే నొప్పి మాత్రం చాలా తీవ్రంగా ఉంటుంది. బ్రష్ చేసుకునేటప్పుడు, ఏదైనా తిన్నప్పుడు.. ఆఖరికి తియ్యటి పదార్థం తిన్నా సరే.. ఈ గాయానికి తగిలితే చాలు.. చాలా నొప్పి వస్తుంది. ఫలితంగా అసౌకర్యంగా, ఇబ్బందిగా అనిపిస్తుంది. ఈ క్రమంలో సమస్య నుంచి ఉపశమనం పొందాలంటే కొన్ని సహజసిద్ధమైన మార్గాలున్నాయి. అవేంటో చూద్దామా??

శ్రీజ గత ఏడాదిగా ఇంటి నుంచే పనిచేస్తోంది. ఉదయం పదింటికి లాగిన్‌ అయ్యిందంటే, లాగౌట్‌ అయ్యే సరికి రాత్రి 10 అవుతుంది. ఇక ఆ తర్వాతైనా విశ్రాంతి తీసుకుంటుందా అంటే అదీ లేదు. దీంతో గత కొన్ని రోజుల నుంచి ఆమెను తీవ్రమైన మెడనొప్పి, నడుంనొప్పి వేధిస్తున్నాయి.

ప్రతి రోజూ ఆనందంగా, ఉత్సాహంగా సాగిపోవాలని అందరూ కోరుకొంటూ ఉంటారు. అయితే జీవితంలో ఎదురయ్యే ఒడిదొడుకులు, కష్టాలు మనల్ని ఆ సంతోషానికి దూరం చేస్తూ ఉంటాయి. ఫలితంగా కొన్ని సందర్భాల్లో బతుకు భారమైందన్న భావన కలుగుతుంది. అయితే ఇలా కాకుండా.. ఎప్పుడూ సంతోషంగా జీవితాన్ని గడపాలంటే.. మనలో కొన్ని లక్షణాలుండాలి. అప్పుడే ఎంతటి కష్టమెదురైనా సరే.. నిర్భయంగా, వెనకడుగు వేయకుండా దాన్ని ఎదుర్కోగలుగుతాం.. విజయం సాధించగలుగుతాం. మరి ఆనందకరమైన జీవితాన్ని పొందాలంటే.. మనలో ఉండాల్సిన ఆ మూడు లక్షణాల గురించి తెలుసుకొందామా..

అక్షర ఇటీవలే ఓ కంపెనీలో ఉద్యోగానికి చేరింది. కెరీర్‌పై ఎన్నో ఆశలతో జాబ్‌లో జాయినైన ఆమెకు ఆదిలోనే కొలీగ్స్‌ రూపంలో ఎదురుదెబ్బ తగిలింది. ఆమె పనితనం బాగోలేదంటూ బాస్‌కు ఫిర్యాదు చేయడం, ఎప్పుడు చూసినా ఆమె పైనే గుసగుసలాడడం.. ఇలా ఆ ఆఫీస్‌ వాతావరణం ఆమెకు తీవ్ర ఒత్తిడిని కలిగిస్తోంది.

ఈ రోజుల్లో వ్యక్తిగతంగానైనా, వృత్తిపరంగానైనా ఒత్తిడి, ఆందోళనలతో సావాసం చేయక తప్పట్లేదు. ఎంత వద్దనుకున్నా.. ఏదో ఒక రూపంలో ఈ మానసిక సమస్యలు మనల్ని కుంగదీస్తున్నాయి. తద్వారా వివిధ రకాల అనారోగ్యాలు చుట్టుముడుతున్నాయి. అయితే ఇలాంటి ఒత్తిళ్లు మన అందాన్నీ దెబ్బతీస్తాయని చెబుతున్నారు నిపుణులు. చర్మాన్ని నిర్జీవం చేయడం దగ్గర్నుంచి జుట్టు నెరిసిపోవడం దాకా.. ఇలా అణువణువూ ఈ ఒత్తిడి సౌందర్యాన్ని హరిస్తుందని హెచ్చరిస్తున్నారు. మరి, ఇంతకీ ఒత్తిడికి, అందానికి సంబంధమేంటి? దీని కారణంగా సౌందర్యపరంగా ఎలాంటి సమస్యలొస్తాయి? ఈ మానసిక రుగ్మతలను దూరం చేసుకోవాలంటే ఏం చేయాలి? తెలుసుకోవాలంటే ఇది చదవాల్సిందే!

ఏ పనికైనా నిర్దిష్ట సమయం కేటాయించుకుంటే పూర్తి ధ్యాస దాని పైనే పెట్టి పూర్తి చేయగలం. అదే రోజంతా ఒకే పనిమీద కూర్చోవాలంటే ఎవరికైనా బోరే! దానికి తోడు రోజు పూర్తయ్యేసరికి అలసట, నీరసం ఆవహిస్తాయి. అయితే ప్రస్తుతం చాలావరకు వృత్తి ఉద్యోగాల్లో నిరంతరాయంగా ఆన్‌లైన్‌లోనే గడపాల్సి వస్తోంది. దీంతో ఎక్కువసేపు కంప్యూటర్‌కే కళ్లప్పగించాల్సి వస్తోంది. దీనికి తోడు సోషల్ మీడియా ఎలాగూ ఉండనే ఉంది. దీంతో చాలామందిలో ఆన్‌లైన్‌/సోషల్‌ మీడియా అంటే ఒకరకమైన విరక్తి వచ్చేస్తుందంటే అది అతిశయోక్తి కాదు. దీన్నే 'సోషల్ మీడియా/ఆన్‌లైన్ అలసట' గా పిలుస్తున్నారు కార్పొరేట్‌ నిపుణులు. ఇది అంతిమంగా వారి మానసిక ఆరోగ్యంపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుందంటున్నారు. మరి, దీన్ని సాకుగా చూపించి వృత్తి ఉద్యోగాలను నిర్లక్ష్యం చేయడం కూడా సరికాదు. అలాంటప్పుడు ఇటు సోషల్‌ మీడియా/ఆన్‌లైన్‌లో చురుగ్గా తమ విధుల్ని నిర్వర్తిస్తూనే.. అటు అలసట దరిచేరకుండా ఉండాలంటే కొన్ని చిన్న చిన్న చిట్కాలు పాటించాల్సి ఉంటుంది. అవేంటో మనమూ తెలుసుకుందాం రండి..

ఈ కాలంలో అతి పెద్ద రోగమేదైనా ఉందంటే అది ఒత్తిడే. ఇది వైద్యులు చెబుతున్న మాట. ప్రపంచం మొత్తం మీద దాదాపు 80% మంది పని ఒత్తిడికి కుంగిపోతుంటే అందులో సగానికి పైగా ఒత్తిడిని జయించే మార్గాల కోసం అన్వేషిస్తున్నారట. ఈ ఒత్తిడిని వెంటనే గ్రహించి సరైన పరిష్కారాన్ని కనుగొనకపోతే అది అల్జీమర్స్ (మతిమరుపు), వూబకాయం, హృద్రోగం, అధిక రక్తపోటు వంటి పలు సమస్యలకి దారి తీస్తుందని మానసిక వైద్యులు చెబుతున్నారు. మరి అటువంటి ఈ ఒత్తిడి భూతాన్ని ఎలా తరిమేయాలి ? ఇందుకోసం మానసిక వైద్యులు, రచయిత 'నీల్ షా' నాలుగు వారాల ఓ ఉపాయాన్ని కనుగొన్నారు. అదేంటో చూద్దాం రండి !

బంధాలు నిలబడాలంటే ఒకరినొకరు అర్థం చేసుకుంటూ సాగాలి. ఈ క్రమంలో చిన్న చిన్న తప్పులను క్షమించడం ఎంతో అవసరం. అది లేకుంటే నిరంతరం మనస్పర్థలతో జీవితం నరకమౌతుంది. కానీ ఈ మన్నించడం మరీ ఎక్కువైతే మనకు మనం మిగలకుండా జీవితాన్ని కోల్పోయే అవకాశం ఉంది. బంధాలు బాగుండాలంటే సర్దుకుపోవాలి... కానీ దానికీ ఓ హద్దుంది. కలకాలం కలిసున్న జంటలు చెప్పే జీవనసూత్రం ఇదే.