ఎసిడిటీ... గతంలో కేవలం పెద్ద వయసు వారిలో మాత్రమే కనిపించే ఈ సమస్య నేడు అందరినీ వేధిస్తోంది. అందుకు మన ఆహారపు అలవాట్లు, జీనవశైలే కారణమని వేరే చెప్పక్కర్లేదు. ప్రత్యేకించి యాంత్రిక జీవనానికి అలవాటు పడిపోయి నిరంతరం బిజీబిజీగా గడిపే నగరవాసులే ఈ సమస్య బారిన పడుతున్నారని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలో ‘చికిత్స కన్నా నివారణే మేలు’ అన్న మాటను అనుసరించి సమస్య తీవ్రతరం కాకుండా ముందస్తు జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం మంచిదని వారు సూచిస్తున్నారు. ఇందులో భాగంగా హెల్దీ డైట్‌ తీసుకోవడం, వ్యాయామాలు చేయడం లాంటి కొన్ని అలవాట్లను జీవనశైలిలో భాగం చేసుకుంటే ఎసిడిటీ నుంచి మనల్ని మనం రక్షించుకోవచ్చు.

ఇతర సీజన్లతో పోల్చితే వేసవిలో ఆరోగ్యం విషయంలో కొంచెం జాగ్రత్తగా ఉండాలి. వాతావరణంలోని విపరీతమైన వేడి శరీరంలోని నీటినంతటినీ చెమట రూపంలో పీల్చేస్తుంది. ఫలితంగా డీహైడ్రేషన్‌కు గురయ్యే ప్రమాదం ఉంది. ఇక చెమట అధికంగా పట్టడం వల్ల శరీరంలోని ఎలక్ర్టోలైట్స్‌ స్థాయుల్లో మార్పులు చోటుచేసుకుంటాయి. అదేవిధంగా కొన్ని రకాల సీజనల్‌ వ్యాధులు, చర్మం జిడ్డుగా మారిపోవడం, కంది పోవడం, స్కిన్‌ అలర్జీలు, ట్యానింగ్‌ సమస్యలు అధికంగా ఎదురవుతుంటాయి. వీటికి తోడు కరోనా ఇంకా మనల్ని వెంటాడి వేధిస్తోంది. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో ఆరోగ్యకరమైన ఆహారమే మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుతుందంటున్నారు పోషకాహార నిపుణులు.

మనలో చాలామందికి ఆరోగ్యం విషయంలో శ్రద్ధ కాస్త ఎక్కువే అని చెప్పాలి. కరోనా ప్రతికూల పరిస్థితులు వచ్చినప్పట్నుంచి అది మరింత పెరిగింది. ఎవరిని చూసినా ఇమ్యూనిటీని ఎలా పెంచుకోవాలి? సంపూర్ణ ఆరోగ్యానికి ఎలాంటి ఆహారం తీసుకోవాలి? ఎంత సేపు వ్యాయామం చేయాలి? వైరస్‌, ఇతర అనారోగ్యాల బారిన పడకుండా ఉండాలంటే తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలేంటి?.. ఇలా ప్రస్తుతం అందరి కళ్లూ నెట్‌లో ఆరోగ్య చిట్కాలను వెతికే పనిలో పడ్డాయి. అయితే ఇలాంటి సంపూర్ణ ఆరోగ్యాన్ని సొంతం చేసుకోవాలంటే ఏ ఒక్క ఆహారంతోనో అది సాధ్యం కాదని, రోజంతా మనం తీసుకునే పోషకాహారం-చేసే వ్యాయామాలే ఈ క్రమంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయని చెబుతున్నారు ప్రముఖ పోషకాహార నిపుణురాలు రుజుతా దివేకర్‌. ఇందులో భాగంగానే ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని అలవర్చుకోవాలంటే పాటించాల్సిన నియమాల గురించి ‘సీక్రెట్స్‌ ఆఫ్‌ గుడ్‌ హెల్త్‌’ పేరుతో తాను రాసిన ఆడియో బుక్‌లో పొందుపరిచారామె. ‘ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం’ (ఏప్రిల్‌ 7) సందర్భంగా అందులోని కొన్ని హెల్త్‌ సీక్రెట్స్‌ గురించి మనతో ఇలా పంచుకున్నారు.

అవయవ దానం అన్నింటికన్నా గొప్పదంటుంటారు. తాము చనిపోతూ ఆపదలో ఉన్న వ్యక్తికి తమ అవయవాలను దానమిచ్చే ప్రాణదాతలు కొందరైతే.. బతికుండగానే తమ శరీరంలోని జంట అవయవాల్లో ఒక దాన్ని దానం చేస్తూ దాతృత్వానికి నిలువెత్తు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నారు మరికొందరు. అయితే ఇలాంటి అవయవ దానాల్లో పురుషుల కంటే మహిళలే ఎక్కువ శాతం మంది ఉన్నారని ఓ అధ్యయనంలో తేలింది. అందులోనూ కిడ్నీ దానమిచ్చే దంపతుల్లో (Spousal Kidney Donors) మహిళలదే పైచేయి అని, వారి వాటా 90 శాతంగా ఉన్నట్లు వెల్లడైంది. ఇక తమ తండ్రులకు కిడ్నీ దాతలుగా మారిన కూతుళ్లు 39 శాతంగా ఉన్నట్లు అదే అధ్యయనంలో రుజువైంది. ఏదేమైనా మన శరీరానికి రెండు కళ్లుగా భావించే రెండు కిడ్నీల్లో నుంచి ఒకటి దానమిస్తే ఒక్కోసారి అంతకుముందున్నంత సౌకర్యంగా మెలగలేకపోవచ్చు. ఈ క్రమంలో ఉన్న ఒక్క కిడ్నీని ఆరోగ్యంగా కాపాడుకోవడం అంతకంటే ముఖ్యమని చెబుతున్నారు నిపుణులు. ‘అంతర్జాతీయ కిడ్నీ దినోత్సవం’ సందర్భంగా ఒక్క కిడ్నీతో జీవితం గడుపుతోన్న వారు ఆరోగ్యపరంగా ఎలాంటి జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి? జీవనశైలిలో ఏయే మార్పులు చేసుకోవాలి? తదితర విషయాల గురించి తెలుసుకుందాం.

శరీరంలోని అత్యంత సున్నితమైన, ముఖ్యమైన అవయవాల్లో మూత్రపిండాలు కూడా ఒకటి. ఇవి మన రక్తంలోని మలినాలన్నింటినీ వడకడుతూ... శరీరానికి అత్యంత రక్షణ కలిగిస్తాయి. అందుకే వీటిని జాగ్రత్తగా కాపాడుకోవాలి. ఒకసారి కిడ్నీల పనితీరు మందగిస్తే మళ్లీ పూర్తిగా నయం చేయడం చాలా కష్టం. పైగా డయాలసిస్‌ లాంటి చికిత్సలకు ఎంతో ఖర్చవుతుంది. ఇక దెబ్బతిన్న మూత్ర పిండాన్ని మార్పిడి చేయించుకోవాలంటే దాతలు అంత సులభంగా దొరికే పరిస్థితి లేదు. అదే సమయంలో అనారోగ్యకరమైన జీవనశైలి, అలవాట్ల కారణంగానే చాలామంది అతి తక్కువ వయసులోనే కిడ్నీ సమస్యల బారిన పడుతున్నారని ఆరోగ్య నిపుణులు చెబుతున్నారు. మూత్రపిండాల ఆరోగ్యాన్ని ఎలా కాపాడుకోవాలో ‘అంతర్జాతీయ కిడ్నీ దినోత్సవం’ సందర్భంగా తెలుసుకుందాం...

చర్మం ముడతలు పడడమనేది వృద్ధాప్య ఛాయల్లో ఒకటి. వయసు పెరిగే కొద్దీ ఇలాంటి లక్షణాలు కనిపించినా పెద్దగా పట్టించుకోం. కానీ కొంతమందికి చిన్న వయసులో ఉండగానే ముఖంపై ముడతలు, గీతలు కనిపిస్తుంటాయి. మరీ ముఖ్యంగా నుదుటి మీద కనిపించే గీతల కారణంగా చాలామంది వయసు పైబడిన వారిలా కనిపిస్తుంటారు. అయితే ఈ సమస్యను తగ్గించుకోవాలన్నా, రాకుండా ముందు నుంచే జాగ్రత్తపడాలన్నా కొన్ని చిట్కాలు పాటించాలంటున్నారు సౌందర్య నిపుణులు.

‘బరువు తగ్గాలి.. నాజూగ్గా మారాలి’.. ప్రస్తుతం చాలామంది జపిస్తోన్న ఫిట్‌నెస్‌ మంత్రమిది. అందుకోసం ఎన్నో రకాల డైట్స్, వర్కవుట్‌ ప్లాన్స్ను తమ లైఫ్‌స్టైల్‌లో భాగం చేసుకుంటారు. అయితే రాత్రికి రాత్రే బరువు తగ్గాలనుకుని కొంతమంది విపరీతమైన వర్కవుట్లు చేస్తుంటారు. వేరొకరిని చూసి అప్పటికప్పుడు ఆహారపు అలవాట్లను కూడా మార్చుకుంటుంటారు. అయితే వెయిట్‌ లాస్‌ వల్ల శరీరంలోని మార్పులు తట్టుకోవడానికి బాడీకి కొంచెం సమయం పడుతుందని, అలాంటప్పుడు తక్కువ సమయంలో బరువు తగ్గడమనేది అంత మంచిది కాదంటున్నారు ఆరోగ్య నిపుణులు. పైగా త్వరగా బరువు తగ్గడం వల్ల ఎన్నో దుష్ప్రభావాలతో పాటు పలు ఆరోగ్య సమస్యలు కూడా వస్తాయని హెచ్చరిస్తున్నారు. ఈ క్రమంలో ఆరోగ్యకరంగా బరువు తగ్గడానికి ఏం చేయాలో? ఏం చేయకూడదో తెలుసుకుందాం రండి...

ప్రపంచంపై కరోనా ప్రకోపం చల్లారడం లేదు. వ్యాక్సినేషన్‌ ప్రక్రియ కొనసాగుతున్నప్పటికీ తన పని తాను చేసుకుంటూపోతోంది. ‘స్ట్రెయిన్‌’, ‘వేరియంట్‌’, ‘మ్యుటేషన్‌’ అంటూ తన రూపాన్ని, ఉనికిని మార్చుకుంటూ లక్షలాది మందిని తన బాధితులుగా చేర్చుకుంటోంది. వివిధ దేశాలతో పాటు మనదేశంలోని కొన్ని నగరాల్లో మళ్లీ లాక్‌డౌన్‌ విధిస్తుండడం కొవిడ్‌ తీవ్రతకు అద్దం పడుతోంది. దీంతో ఎక్కడ ఈ వైరస్‌ సోకుతుందేమోనని రోగనిరోధక శక్తి తక్కువ ఉన్న వృద్ధులు, దీర్ఘకాలిక వ్యాధిగ్రస్తులు తెగ ఆందోళన చెందుతున్నారు. అయితే మరోపక్క ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలి, సానుకూల దృక్పథం ఉంటే ఎలాంటి వ్యాధినైనా ఎదుర్కోగలమని ఇప్పటికే ఎందరో శతాధిక వృద్ధులు నిరూపిస్తున్నారు. తద్వారా తమ లాంటి బాధితులకు బతుకుపై ఆశలు కల్పిస్తున్నారు. ఈ కోవకే చెందుతుంది అమెరికాలోని న్యూజెర్సీకి చెందిన లూసియా డిక్లెర్క్‌ అనే వృద్ధురాలు. 105 ఏళ్ల వయసున్న ఈ బామ్మ కొద్ది రోజుల క్రితం కరోనా బారిన పడ్డారు. అయితే రెండు ప్రపంచ యుద్ధాలతో పాటు స్పానిష్ ఫ్లూ సంక్షోభాన్ని ప్రత్యక్షంగా చూసిన ఆమె మనోధైర్యం ముందు కొవిడ్‌ మహమ్మారి నిలవలేకపోయింది.

మనం తీసుకునే ఆహారం అటు శారీరకంగానే కాదు.. ఇటు మానసికం గానూ ప్రభావం చూపుతుంది. అయితే ప్రస్తుతమున్న యాంత్రిక జీవనంలో చాలామంది ఆరోగ్యకరమైన ఆహారపు అలవాట్లను పాటించడం లేదు. పని ఒత్తిడిలో పడిపోయి కొందరు ఏ అర్ధరాత్రో తింటున్నారు. మరికొందరు సులభంగా దొరుకుతుందనే కారణంతో జంక్‌ఫుడ్‌కు అలవాటుపడుతున్నారు. ఇక లేట్‌ నైట్‌ ప్రోగ్రామ్స్‌, వీకెండ్‌ పార్టీలంటూ ఇంకొందరు ఏది పడితే అది తింటున్నారు. దీంతో తమకు తెలియకుండానే విపరీతంగా బరువు పెరిగిపోతుంటారు. ఈ క్రమంలో ఇలాంటి అనారోగ్యకరమైన ఆహారపు అలవాట్ల కారణంగానే ఒకానొక సమయంలో విపరీతంగా బరువు పెరిగానంటోంది ప్రముఖ అమెరికన్‌ చెఫ్‌ మెలిస్సా కింగ్‌. అనారోగ్యకరమైన లైఫ్‌స్టైల్‌తో లావెక్కిన తన శరీరాన్ని చూసి ఎంతో బాధపడ్డానని చెబుతోంది. ఇక ఇలా బాధపడుతూ కూర్చుంటే ఎలాంటి ఫలితం ఉండదన్న విషయం ఆలస్యంగా గ్రహించినా... అప్పట్నుంచి తన శరీరాన్ని తనకు నచ్చినట్లుగా మార్చుకున్నానంటోంది. ఈ క్రమంలో తన ఫ్యాట్‌ టు ఫిట్‌ జర్నీ గురించి సోషల్ మీడియా వేదికగా అందరితో షేర్‌ చేసుకుందీ అందాల తార.

మోహన గత కొంత కాలంగా ఫిట్స్‌/సీజర్స్‌తో బాధపడుతోంది. అయితే దీని కారణంగా పుట్టబోయే బిడ్డల్లో అవకరాలొస్తాయేమోనన్న భయంతో గర్భం దాల్చడానికే భయపడుతోందామె. భావనకు ఇప్పుడు మూడో నెల. అయితే తనకు ముందు నుంచీ ఫిట్స్‌ సమస్య ఉండడంతో ఈ సమయంలో మరిన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటోందామె. దీనికి తోడు ఫిట్స్‌ రాకుండా మందులు కూడా వాడుతోంది. అయితే ఆ మందులు తన కడుపులోని పిండంపై ఎక్కడ ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతాయోనన్న భయం ఆమెలో ఉంది.

మెనోపాజ్‌ వల్ల కావచ్చు.. జీవనశైలిలో మార్పుల వల్ల కావచ్చు.. ఇలా కారణమేదైనా నలభైల్లోకి అడుగుపెట్టిన మహిళలు వయసుతో పాటు ఉన్నట్లుండి బరువు పెరుగుతుంటారు. ఈ క్రమంలో పెరిగిన బరువును తగ్గించుకోవడానికి శరీరం సహకరించదని అనుకునే వారూ లేకపోలేదు. ఇలా శరీరానికి సరైన వ్యాయామం లేకపోవడం, చక్కటి ఆహార నియమాలు పాటించకపోవడం వల్ల ఈ వయసులో వివిధ అనారోగ్యాలు చుట్టుముడతాయి. మరి, వీటి బారిన పడకూడదన్నా, పడినా వీటిని సమర్థంగా ఎదుర్కోవాలన్నా రోగనిరోధక వ్యవస్థ పటిష్టంగా ఉండడం ముఖ్యం. అందుకోసం కొన్ని ఆహార పదార్థాలు చక్కగా ఉపయోగపడతాయంటున్నారు నిపుణులు. మరి, నలభైల్లో ప్రవేశించిన మహిళల్లో రోగనిరోధక శక్తిని పెంచే ఆ ఆహార నియమాలేంటో మనమూ తెలుసుకుందాం రండి..

ప్రస్తుతం అందరూ ఆరోగ్యకరమైన లైఫ్‌స్టైల్‌ దిశగా అడుగులేస్తున్నారు. ఇందులో భాగంగా చాలామంది తమ ఆహారపు అలవాట్లను సైతం మార్చుకుంటున్నారు. మాంసాహారాన్ని పూర్తిగా మానేసి శాకాహారాన్ని తమ జీవన విధానంలో ఓ భాగం చేసుకుంటున్నారు. సెలబ్రిటీలు కూడా ఇందుకు అతీతం కాదు. ఈక్రమంలో మూగజీవాలంటే ఎంతో ప్రేమ చూపే శ్రద్ధా కపూర్‌ గతేడాది మాంసాహారాన్ని మానేసి పూర్తి శాకాహారిగా మారిపోయింది. అంతేకాదు.. దీని వల్ల ఎలాంటి ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు చేకూరతాయో పలు సందర్భాల్లో అందరితో షేర్‌ చేసుకుంటోంది. ఈక్రమంలో శాకాహారంపై తనదైన శైలిలో అవగాహన కల్పిస్తోన్న శ్రద్ధ చేస్తోన్న కృషిని ‘పెటా ఇండియా’ గుర్తించింది. అందుకే ఆమెను ఈ ఏడాదికి గానూ ‘హాటెస్ట్‌ వెజిటేరియన్‌’గా గుర్తించి సత్కరించింది.

రొమ్ము క్యాన్సర్‌.. ఈ పేరు వినగానే మన వెన్నులో వణుకు పుడుతుంది.. దీని బారిన పడితే ఇక జీవితం ముగిసినట్లే అనే ఆలోచనలో ఉండిపోయి జీవచ్ఛవంలా బతుకుతుంటారు కొందరు. కానీ ఇలాంటి సమయంలోనే ధైర్యాన్ని కూడగట్టుకోవాలని చెబుతోంది దిల్లీకి చెందిన స్వప్నికా మలివాల్‌.

పెళ్లైన మహిళలు అమ్మతనం కోసం ఆరాటపడుతుంటారు. తాము ఎప్పుడెప్పుడు తల్లిగా ప్రమోషన్‌ పొందుతామా అని ఎదురుచూస్తుంటారు. అయితే కొంతమంది తమ ప్రత్యుత్పత్తి వ్యవస్థలో లోపాలు, ఇతర సమస్యల కారణంగా అమ్మతనం కోసం పడిగాపులు కాయాల్సి వస్తోంది. మరికొంతమంది

44 ఏళ్ల కవితకు ఈ మధ్య నెలసరి క్రమం తప్పుతోంది.. దాంతో పాటు విపరీతమైన చెమటలు, నీరసం.. వంటివి ఆమెను వేధిస్తున్నాయి. ఇవి మెనోపాజ్‌ లక్షణాలే అని తెలిసినా దానికింకా సమయం ఉంది కదా అని నిర్లక్ష్యం చేస్తోందామె. సవితకు పదేళ్లు నిండకముందే పిరియడ్స్‌ మొదలయ్యాయి. ఇప్పుడు తనకు 28 ఏళ్లు. అయితే ఇలా చిన్న వయసులోనే రుతుచక్రం మొదలైతే మెనోపాజ్‌ కూడా త్వరగా వస్తుందని ఎవరో చెప్పడంతో తెగ కంగారు పడిపోతోందామె.

వీగన్‌ డైట్‌... ప్రస్తుతం సెలబ్రిటీల నుంచి సామాన్యుల వరకు ఎంతోమంది ఆచరిస్తున్న డైట్‌. మాంసంతో పాటు గుడ్లు, పాలు, జంతువుల నుంచి ఉత్పత్తయ్యే పదార్థాలకు పూర్తి దూరంగా ఉంటూ... కేవలం మొక్కల నుంచి లభించే పదార్థాలను తీసుకోవడమే ఈ వీగన్‌ ఫుడ్‌ ముఖ్యోద్దేశం. పలు ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు ముడిపడి ఉండడంతో వెండితెరను ఏలుతున్న పలువురు ముద్దుగుమ్మలు కూడా వీగన్లుగా మారిపోతున్నారు. ఇదే క్రమంలో ఈ ఏడాది ప్రారంభంలో తాను పూర్తిగా వీగన్‌గా మారిపోతున్నట్లు ప్రకటించింది రకుల్‌ ప్రీత్‌ సింగ్‌. తాజాగా ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవాన్ని పురస్కరించుకుని దీనిపై మరింత ప్రాచుర్యం కల్పించేందుకు ముందుకొచ్చిందీ ముద్దుగుమ్మ. ఇందులో భాగంగా పెటా(పీపుల్‌ ఫర్‌ ఎథికల్‌ ట్రీట్‌మెంట్ ఆఫ్ యానిమల్స్‌) ఇండియాతో చేతులు కలిపింది.

ప్రపంచంపై కరోనా ప్రకోపం చల్లారడం లేదు. ఇప్పటికే లక్షలాది మందిని బలితీసుకున్న ఈ వైరస్‌ రోజురోజుకీ తన పరిధిని పెంచుకుంటోంది. ఇక రోగ నిరోధక శక్తి తక్కువగా ఉండడంతో వృద్ధులే ఎక్కువగా ఈ మహమ్మారికి బలవుతున్నారని గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. అందుకే మనదేశంతో పాటు చాలా దేశాల్లో లాక్‌డౌన్ ఆంక్షల్లో సడలింపులిచ్చినా వృద్ధులు మాత్రం ఎట్టి పరిస్థితుల్లో బయటకు రాకూడదని మార్గదర్శకాలు జారీ చేశారు. అయితే ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలి, సానుకూల దృక్పథం ఉంటే ఎలాంటి వ్యాధినైనా ఎదుర్కోగలమని ఇప్పటికే చాలామంది వయోవృద్ధులు నిరూపిస్తున్నారు. తద్వారా తమ లాంటి వారికి వూరటనిస్తూ బతుకుపై ఆశలు కల్పిస్తున్నారు. ఈకోవకే చెందుతుంది ఇండోర్‌కు చెందిన చందాబాయి. వయసులో సెంచరీ దాటిన ఈ బామ్మ కరోనా నుంచి పూర్తిగా కోలుకుని ఇటీవలే ఇంటికి చేరుకుంది.