నాలుగేళ్లు ఇంజినీరింగ్‌ చదివినా, వేలకు వేలు డబ్బు పోసి కోచింగ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్స్‌లో‌ కోర్సు నేర్చుకున్నా, ఇప్పటికీ చాలామందికి ప్రోగ్రామింగ్‌ నాలెడ్జ్‌ అంతంత మాత్రమే అని చెప్పాలి. మరి, ఎందుకిలా అంటే.. దీని గురించిన ప్రాథమిక అంశాలపై సరైన అవగాహన లేకపోవడమే! అదే పిల్లల్లో స్కూలింగ్‌ దశలోనే ప్రోగ్రామింగ్‌కి సంబంధించిన బీజం వేస్తే, ఆ కోడింగ్‌ ఏదో వారికర్ధమయ్యే రీతిలో చెప్పి వారి చేతే రాయిస్తే.. పెద్దయ్యాక ప్రోగ్రామింగ్‌ అంటే వారు భయపడాల్సిన పరిస్థితి రాదు. సరికదా ఈ నైపుణ్యాలు వారి భవిష్యత్తుకు బంగారు బాటలు పరుస్తాయి. ఆ ప్రయత్నమే చేస్తున్నారు హైదరాబాద్‌కు చెందిన హిమశ్రీ. భవిష్యత్తంతా రోబోటిక్స్‌, ఆర్టిఫిషియల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌.. వంటి అడ్వాన్స్‌డ్‌ టెక్నాలజీలతో ముడిపడి ఉన్న నేపథ్యంలో విద్యార్థి దశ నుంచే పిల్లల్ని అందుకు సన్నద్ధం చేయాలంటున్నారామె. ఈ క్రమంలోనే కోడింగ్‌తో పాటు ప్రోగ్రామింగ్‌కి సంబంధించిన ఇతర అంశాల్లో పిల్లలకు అవగాహన పెంపొందించేందుకు మూడేళ్ల క్రితం ఓ స్టార్టప్‌ని కూడా ప్రారంభించారు.

చిన్న పిల్లల చర్మం ముట్టుకుంటే కందిపోయేంత మృదువుగా, దూదిపింజ అంత సుతిమెత్తగా ఉంటుంది. అందుకే కాస్త ఎండ తగిలినా కందిపోవడం, చల్లటి వాతావరణంలో పొడిబారిపోవడం.. వంటి సమస్యలు మన పిల్లల్లోనూ మనం చూస్తూనే ఉంటాం. అంతేకాదు.. వారి చర్మం వివిధ రకాల ఇన్ఫెక్షన్లకు కూడా త్వరగా లోనయ్యే అవకాశం ఉందంటున్నారు నిపుణులు. ఇందుకు వారి చర్మం కింద లిపిడ్లు (చర్మాన్ని సంరక్షించే సహజసిద్ధమైన కొవ్వులు) తక్కువగా, ఆమ్ల స్థాయులు ఎక్కువగా ఉండడమే ముఖ్య కారణమంటున్నారు నిపుణులు. తద్వారా వారి చర్మం మరింతగా డ్యామేజ్‌ అయ్యే అవకాశం ఉంటుందంటున్నారు. అయితే కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకుంటే ఇలాంటి చర్మ సమస్యల నుంచి చిన్నారుల్ని ఇట్టే కాపాడుకోవచ్చట! మరి, ఇంతకీ పిల్లల్లో ఎదురయ్యే ఆ సాధారణ చర్మ సమస్యలేంటి? వాటి నుంచి మన పిల్లల్ని ఎలా కాపాడుకోవాలి? తెలుసుకోవాలంటే ఇది చదవాల్సిందే!

వేదకు ఏడాది కూతురుంది. ఆ పాపకు తలస్నానం చేయించాలంటే వేదకు రోజూ ఇబ్బందే! తలపై నుంచి నీళ్లు పోస్తే చాలు.. ఆ బుజ్జాయి తలపైకి ఎత్తడం, నీళ్లు మింగడం, కళ్లు తెరిచే ఉంచడం చేస్తుంది. తద్వారా తన చిన్నారికి ఎక్కడ పొలమారుతుందోనని భయం భయంగా రోజూ తలస్నానం చేయిస్తుంటుంది వేద.

అప్పుడప్పుడే మాటలు నేర్చుకొంటున్న చిన్నారులు పాఠశాలకు వెళ్లేంతవరకు కుటుంబ సభ్యుల మధ్యే ఉంటారు. దీంతో తల్లిదండ్రులు, ఇంట్లో వాళ్లు ఏ భాష మాట్లాడితే దాన్నే అనుసరిస్తుంటారు. పాఠశాలకు వెళ్లడం మొదలుపెట్టిన తర్వాత ఆంగ్లం, హిందీ వంటి భాషలను సైతం తమ సిలబస్‌లో భాగంగా నేర్చుకొంటారు. ఈ క్రమంలో కొందరు తాము నేర్చుకొన్న భాషల్లో రాయడం, చదవడం వరకు మాత్రమే పరిమితమైతే.. మరికొందరు వాటిలో అనర్గళంగా మాట్లాడే నైపుణ్యాన్ని సంపాదించగలుగుతారు. ఇలా ఒకటి కంటే ఎక్కువ భాషలు మాట్లాడగలిగే చిన్నారుల్లో.. మెదడు చాలా చురుగ్గా పనిచేయడంతో పాటు.. ఎక్కువ విషయాలు గుర్తుపెట్టుకొనే సామర్థ్యం పెరుగుతుందని చెబుతున్నారు నిపుణులు.

నాలుగేళ్ల చింటు ఒక్కచోట కూర్చోడు.. కాలు కాలిన పిల్లిలా అటూ ఇటూ తిరుగుతూనే ఉంటాడు.. ఆరేళ్ల సుచిర ఎప్పుడు చూసినా వసపిట్టలా వాగుతూనే ఉంటుంది.. ఇక ఎనిమిదేళ్ల వర్షిత చేసే అల్లరికి అడ్డు-అదుపు ఉండదంటే అతిశయోక్తి కాదు.. ఇలాంటి చిచ్చరపిడుగులను ప్రస్తుతం చాలామంది ఇళ్లలో చూస్తూనే ఉంటాం. సాధారణంగా చిన్నారులు ఎదిగే కొద్దీ పెద్దలు చెప్పే మాటలు వింటూ బుద్ధిగా నడుచుకుంటారు. కానీ కొందరు మాత్రం అసలు పెద్దవాళ్లు చెప్పే మాటలేవీ పట్టించుకోరు. ముఖ్యంగా ఇలా అత్యుత్సాహం ప్రదర్శించే పిల్లతైతే మరీనూ! మరి, వారిని అదుపు చేసే మార్గాలేంటి? తిరిగి వారిని దారిలో పెట్టడం ఎలా?? తెలియాలంటే ఇది చదవాల్సిందే..

సమాజంలో నిత్యం స్త్రీలపై జరుగుతున్న అఘాయిత్యాలకు మూల కారణం స్త్రీనే అన్న ప్రచారం ఎప్పటి నుంచో జరుగుతోంది. ఇందులో భాగంగానే చాలామంది తల్లిదండ్రులు కూడా అత్యాచారాల విషయంలో అమ్మాయిలతోనే ఎక్కువగా మాట్లాడుతున్నారట ! కానీ అబ్బాయిలకు అమ్మాయిలతో ఎలా నడుచుకోవాలో తెలపడం లేదట. అందుకే చాలామంది అబ్బాయిలు రేప్‌ కల్చర్‌లో భాగమవుతున్నారు. రేప్‌ కల్చర్‌ అంటే భౌతిక దాడి మాత్రమే కాదు. తమ పరుష పదజాలంతో మహిళల మనోభావాలు దెబ్బతీయడం, డేటింగ్‌లో ఎమోషనల్‌ బ్లాక్‌ మెయిలింగ్‌ చేయడం వంటివి కూడా రేప్‌లో భాగమే. అటు విద్యలోనూ ఇటు ఆర్థికంగానూ అగ్రగామి అనిపించుకున్న అమెరికాలో సైతం ప్రతి ముగ్గురు స్త్రీలలో ఒకరు ఇలా రేప్‌కు గురవుతున్నారంటే నేటి సమాజంలో ఆడవారి పరిస్థితి ఏ రకంగా ఉందో అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఇక భారత్‌లో అయితే ఏటా పాతిక వేలకు పైగానే రేప్‌ కేసులు నమోదవుతుండగా అనధికారికంగా ఎందరో అమ్మాయిలు అత్యాచారానికి గురవుతున్నారు. మరి ఇటువంటి దారుణ పరిస్థితులకు కారణం ఎక్కడుంది ? అసలు ఈ రేప్‌ కల్చర్‌ని అంతమొందించడం ఎలా ? తెలుసుకుందాం రండి !

సుమతి కొడుకు సుఖేశ్‌ ఆన్‌లైన్‌ క్లాసుల పేరుతో రోజులో ఎక్కువ సమయం మొబైల్‌తోనే గడుపుతుంటాడు. కానీ తను చేసేది మాత్రం సినిమాలు చూడడం, గేమ్స్‌ ఆడుకోవడం. ఇది తెలియక తన కొడుకు ఇంట్లో ఉన్నా కూడా తెగ చదివేస్తున్నాడనుకుంటోంది సుమతి.

పన్నెండేళ్ల చిత్రకు డైనింగ్ టేబుల్‌పై పడకుండా భోజనం చేయడం ఇప్పటికీ రాదు. ఏడేళ్ల చైతన్య మొన్నోసారి రెస్టారెంట్‌కు వెళ్లినప్పుడు ఫోర్క్ ఎలా ఉపయోగించాలో తెలియక ఆహారమంతా డ్రస్‌పై, టేబుల్‌పై పడేసుకొని చిందర వందర చేశాడు. ఇలాంటి సంఘటనలు మన ఇళ్లలో కూడా అప్పుడప్పుడూ జరుగుతూనే ఉంటాయి. ఇది గమనించిన తల్లిదండ్రులు.. 'వీడికి తిన్నగా తినడం ఎప్పుడొస్తుందో.. ఏమో..!' అనుకోవడం సహజం. అయితే ఇలాంటివి జరగకుండా ఉండాలంటే పిల్లలు ఆహారం తీసుకునే సమయంలో తల్లిదండ్రులు కాస్త శ్రద్ధ వహిస్తే చాలట! నలుగురితో కలిసి భోజనం చేసేటప్పుడు ఎలా నడుచుకోవాలి? ఆహారం తీసుకునేందుకు ఉపయోగించే వస్తువుల్ని ఎలా వాడాలి..? మొదలైన విషయాలన్నీ చిన్నప్పట్నుంచే వారికి నేర్పించాలంటున్నారు నిపుణులు.

రుతుక్రమం.. ఆడపిల్లలు బాల్యం నుంచి యుక్తవయసులోకి అడుగిడే దశకు సూచన. సాధారణంగా చాలామంది ఆడపిల్లల్లో 10 నుంచి 13 ఏళ్ల మధ్య రుతుచక్రం ప్రారంభమవుతుంది. అయితే కొంతమందికి ఇంతకంటే ముందుగానే.. అంటే దాదాపు 8 ఏళ్ల వయసులోనే లేదంటే 13 ఏళ్ల తర్వాతనైనా.. నెలసరి కావడం మొదలవ్వచ్చు. ఏదేమైనా పిరియడ్ మొదలయ్యే క్రమంలో ఆడపిల్లల శరీరంలో పలు మార్పులు చోటుచేసుకోవడం సర్వసాధారణం. తల్లులు ఆ మార్పులను ఎప్పటికప్పుడు గమనిస్తూ.. వాటి గురించి వారికి వివరించడం ఎంతో ముఖ్యం. అంతేకాదు.. ఆయా సమయాల్లో పాటించాల్సిన జాగ్రత్తల గురించి వారికి అన్ని వివరాలు ముందుగానే తెలియజేయాల్సిన బాధ్యత తల్లిదే.

మోహన వాళ్ల పాపకు రెండేళ్లు. అయినా ఇంకా ఆ పాప తల్లిపాలు తాగుతూనే ఉంది. ఎంత మాన్పిద్దామన్నా అది ఆమె వల్ల కావట్లేదు. పైగా పాపకు పాలివ్వకపోతే ఆకలికి తట్టుకోలేక ఏడుపు మొదలెడుతుంది. ఘనాహారం పెట్టినా తినకుండా మొహం తిప్పేస్తుంది. పాలే కావాలంటూ అల్లరి చేస్తుంది. ఇలా కొంతమంది పిల్లలు తల్లిపాలకు అలవాటు పడి వయసు పెరిగినప్పటికీ తల్లిపాలే తాగుతామని మొండికేస్తుంటారు. ఇదిలాగే కొనసాగితే వారికి వూహ తెలిసిన తర్వాత వారితో పాలు మానిపించడం చాలా కష్టం అవుతుంది. కాబట్టి చిన్నారులకు సంవత్సరం నుంచి ఒకటిన్నర సంవత్సరాల వయసు వరకు మాత్రమే పాలిచ్చి ఆ తర్వాత పూర్తిగా ఘనాహారాన్ని అందించమని చెబుతున్నారు నిపుణులు. ఈ క్రమంలో పిల్లలతో పాలు మాన్పించడానికి తల్లులు ఎలాంటి నియమాలు పాటించాలి..? రండి తెలుసుకుందాం.

మేడమ్‌... మా పాప వయసు 9 సంవత్సరాలు. ప్రతి చిన్న విషయానికీ ఏడుస్తుంది. అంతేకాదు.. మొండిగా తయారై.. చదువులో కూడా వెనుకబడింది. నాకు 4 సంవత్సరాల బాబు కూడా ఉన్నాడు. వాడు ముద్దుగా ఉంటాడు. కానీ పలు ఆరోగ్య సమస్యలున్నాయి. మేము ఎక్కువ గారాబం చేయడం వల్ల మా అమ్మాయి అలా తయారై ఉండచ్చు. బహుశా ప్రతి విషయంలోనూ పిల్లలిద్దరి మధ్య ఉన్న పోటీతత్వం (తోబుట్టువుల వైరం) వల్లే అలా చేస్తుందేమోనని అనిపిస్తోంది. అందుకే మా పాపతో ఎక్కువ సమయం వెచ్చించి చూశాను. కానీ తనలో ఎలాంటి మార్పు కనిపించటం లేదు. మేము కొంతకాలం వేచి చూడాలా? లేకపోతే వెంటనే సైకాలజిస్టుని కలవమంటారా? మా పాపను మామూలు స్థితికి తీసుకురావడానికి ఇంకా ఏవైనా సలహాలు ఇవ్వగలరు.

పిల్లలు సాధారణంగానే చాలా సున్నిత మనస్కులు. కొందరు పిల్లలైతే మరీనూ..! కాస్త గట్టిగా మాట్లాడితే చాలు.. నీళ్ల కుండ తలమీదే పెట్టుకున్నట్లు జలజలా కన్నీరు కార్చేస్తారు. ఇలాంటి స్వభావం ఉండే పిల్లలతో చాలా జాగ్రత్తగా మెలగాలి, మాట్లాడాలి. లేదంటే వారిలో ఒత్తిడి పెరిగి అది వారి మానసిక ఆరోగ్యంపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపే అవకాశం ఉంది. మరి మీ పిల్లలు కూడా సున్నిత మనస్కులా?? అయితే వాళ్లతో ఎలా మెలగాలి? వారి నుంచి సెన్సిసిటివిటీని ఎలా దూరం చేయాలో తెలుసుకుందాం రండి..

ఉష-ఉత్తేజ్ దంపతులకు రెండేళ్ల పాప ఉంది. ప్రస్తుతం వారు మరో బిడ్డ కోసం ప్రయత్నిద్దామనుకుంటున్నారు. కానీ అందుకు ఇది సరైన సమయమేనా.. అని తేల్చుకోలేకపోతున్నారు. ఇలా రెండో సంతానం కోసం ప్రయత్నించే దంపతుల్లో చాలామందిని కొన్ని రకాల ప్రశ్నలు తికమకపెడుతుంటాయి. జనరేషన్ గ్యాప్ లేకుండా ఉండాలంటే ఇద్దరు పిల్లలకు మధ్య రెండేళ్ల కంటే ఎక్కువ గ్యాప్ ఉండకూడదు అని కొందరనుకుంటే.. మొదటి బిడ్డ కాస్త పెద్దయ్యాక రెండో సంతానం గురించి ఆలోచిద్దాంలే అని మరికొందరు భావిస్తుంటారు. ఏదేమైనా మరో బిడ్డ కోసం ప్రయత్నిస్తున్న దంపతుల్ని ఇలాంటి సందేహాల నుంచి బయటపడేసే ఉద్దేశంతోనే నిపుణులు కొన్ని విలువైన సలహాలు, సూచనలు ఇస్తున్నారు. మరి అవేంటో మనమూ తెలుసుకుందామా..

పిల్లలు శారీరకంగా, మానసికంగా ఎదిగి పరిపూర్ణ వ్యక్తులుగా పరిణతి చెందాలంటే తల్లిదండ్రుల పాత్ర ఎంతో ఉంటుంది. అందులో అమ్మ పాత్ర మరింత కీలకం. ఈ క్రమంలో పిల్లలతో చక్కటి సంబంధ బాంధవ్యాలు కొనసాగించడం ద్వారా వారిలో ఎదుగుదల ఆశించినట్టుగా ఉంటుంది. ఎప్పుడూ నవ్వుతూ వీలైనప్పుడల్లా వాళ్లతో ఆడుతూ, పాడుతూ ఉంటే పిల్లలు ఆల్‌రౌండర్‌గా రాణిస్తారు.

క్యాన్సర్... మందు లేని ఈ మహమ్మారి ఎన్నో ఏళ్లుగా మానవ జాతిని పట్టి పీడిస్తోంది. ఆడ, మగ, చిన్నా, పెద్దా అన్న తేడాల్లేకుండా అందరినీ భయపెడుతోంది. శరీరంలోని కణ జాల వ్యవస్థ పనితీరును పూర్తిగా నాశనం చేసే ఈ ప్రాణాంతక వ్యాధి నుంచి బయటపడడం అంటే మామూలు విషయం కాదు. అలాంటిది నాలుగేళ్ల ఓ చిన్నారి ప్రమాదకర క్యాన్సర్‌ను జయించింది. తద్వారా తన కుటుంబ సభ్యుల్లో కనిపించకుండా పోయిన సంతోషాన్ని మళ్లీ వెనక్కు తెచ్చింది. ఇక ఆ చిన్నారి తల్లి ఆనందానికైతే ఆకాశమే హద్దు. అందుకే క్యాన్సర్‌పై విజయం సాధించి తిరిగొచ్చిన తన కూతురికి ఓ అందమైన ఫొటోషూట్‌ను నిర్వహించింది.

పసి పిల్లలకు ఏ చిన్న ఆరోగ్య సమస్య ఎదురైనా, వారు ఏ విషయంలో ఇబ్బంది పడినా తల్లి మనసు తల్లడిల్లిపోతుంది. ఆ సమయంలో అసలు వారికి ఏం జరిగిందో అర్థం కాని పరిస్థితి కొత్తగా తల్త్లెన మహిళలది! అందుకే బుజ్జాయిల్ని అనుక్షణం ఎంతో జాగ్రత్తగా, కంటికి రెప్పలా కాపాడుకుంటారు తల్లులు. ఈ క్రమంలో కొంతమంది అమ్మలు వారి చిన్నారులకు ఎక్కిళ్లు వచ్చినా తట్టుకోలేరు. ఇంత చిన్న పాపాయికి కూడా ఎక్కిళ్లు వస్తాయా? అంటూ సందేహిస్తారు. అయితే పుట్టినప్పటి నుంచి ఏడాది వయసొచ్చే వరకు చిన్నపిల్లల్లో ఎక్కిళ్లు రావడం సర్వసాధారణమని, దానికి పెద్దగా భయపడాల్సిన అవసరం లేదంటున్నారు పిల్లల వైద్య నిపుణులు. ఇంతకీ బుజ్జాయిల్లో ఎక్కిళ్లు రావడానికి కారణమేంటి? వాటిని ఎలా అదుపు చేయాలి? వంటి విషయాలన్నీ తెలుసుకోవాలంటే ఇది చదవాల్సిందే..!